PİSCO NEDİR?

Pisco, üzüm suyunun fermantasyonu sonrası distilasyon işlemi ile elde edilen Şili ve Peru'nun ulusal içki olarak tanımladığı bir brendidir.

Pisco, Şili Pisco'su ve Peru Pisco'su olarak iki ana kategoriye ayrılır. Öncelikle tarihine ve etimolojisine bakalım daha sonra da Pisco'nun neden ikiye ayrıldığını ve farklılıklarını öğrenelim.

TARİHÇESİ

Pisco, Güney Amerika kökenli bir alkollü içkidir ve genellikle Peru ile Şili arasındaki bir bölgede üretilir. Pisco'nun tarihi İspanyol kolonizasyonu dönemine kadar uzanır. İspanyol sömürgeciler, İspanya'dan ithal edilen distilasyon teknolojisi ile Peru ve Şili'de üzüm yetiştirmeye başladılar. Bu Pisco'nun doğuşuna zemin hazırladı.

Pisco, adını Peru'da bulunan bir şehirden alır. İspanyol sömürgeciler Peru'da bulunan Pisco şehrinde üretilen üzümlerden yapılan bir içki keşfettiler. Bu içki, o dönemde İspanya'dan ithal edilen distilasyon teknolojisi ile damıtılarak üretildi. Pisco'nun keşfi İspanyol sömürgecilerin üzüm bağlarından kalan artıkları değerlendirmesi ile başladı. Bu artıklar, distilasyon işlemine tabi tutularak elde edilen alkollü içkilerin temel malzemesini oluşturdu.

Pisco'nun yaygınlaşması 16. yüzyılda İspanyol sömürgeciler tarafından gerçekleştirildi. Pisco, bölgenin yerel halkı ve İspanyol sömürgeciler arasında popüler hale geldi. Bu popülerlik Pisco'nun Peru ve Şili'de üretiminin artmasına ve daha sonra ülkelerin milli içkileri olarak kabul edilmesine neden oldu.

Pisco'nun üretimi, İspanyol sömürgecilerin geleneksel damıtma teknikleri ile başladı. Ancak 19. yüzyılda Fransız konyak üreticilerinin geliştirdiği bir distilasyon teknolojisi olan alembic stilleri, Pisco üretiminde de kullanılmaya başlandı. Bu teknolojinin kullanımı Pisco'nun kalitesini artırdı ve bugünkü halini aldı.

ETİMOLOJİSİ

Pisco kelimesinin etimolojisi hakkında farklı teoriler ve tartışmalar olsa da genellikle kabul edilen görüş, kelimenin Quechua dilinden geldiğidir. Quechua, Güney Amerika'nın yerli halklarından olan İnkaların dilidir ve günümüzde Peru, Bolivya, Ekvador, Şili, Kolombiya ve Arjantin gibi birçok Güney Amerika ülkesinde hala kullanılmaktadır.

Pisco kelimesi, Quechua dilinde "kuş" anlamına gelen "pishku" kelimesinden türemiştir. Bu kelimenin İspanyolca'da "pisco" olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Pisco kelimesinin ilk olarak 18. yüzyılda İspanyol sömürgeciler tarafından Peru'da kullanıldığı kaydedilmiştir.

Pisco kelimesinin başka bir olası etimolojisi de, İspanyolca'da "küçük kuş" anlamına gelen "piscar" kelimesinden türemiş olmasıdır. Ancak, bu teori Quechua kökenli olduğu düşünülen diğer kelime ve isimlerle bir tutarsızlık yaratabilir.

PERU PİSCO'SU İLE ŞİLİ PİSCO'SU ARASINDAKİ FARKLILIKLAR

1. Üzüm Çeşitleri: Peru ve Şili'de farklı üzüm çeşitleri kullanılır. Peru'da, Quebranta, Italia, Albilla, Mollar, Negra Criolla ve Uvina gibi üzüm çeşitleri kullanılırken, Şili'de, Moscatel, Pedro Jimenez ve Torontel gibi farklı üzüm çeşitleri kullanılır.

2. Distilasyon Süreci: Peru ve Şili'deki Pisco üreticileri, farklı distilasyon süreçleri kullanır. Peru'da Pisco, bakır kazanlarda bir kez distile edilirken, Şili'de Pisco, alkol seviyesinin arttırılması için birden fazla kez distile edilir.

3. Alkol Oranı: Peru'da üretilen Pisco'nun alkol oranı, genellikle yüzde 38 ila yüzde 48 arasında değişirken, Şili'de üretilen Pisco'nun alkol oranı, genellikle yüzde 30 ila yüzde 40 arasında değişir.

4. Aromalar: Peru Pisco'su, aromatik ve baharatlı notaları ile bilinirken, Şili Pisco'su daha hafif ve meyvemsi bir tat profili sunar.

Peru ve Şili arasında Pisco'ya ilişkin bir telif hakları anlaşmazlığı vardır ve her iki ülke de Pisco'yu kendi milli içkileri olarak görür. Bu nedenle, her iki ülkede de Pisco'nun üretimine ve tüketimine ilişkin farklı yasal düzenlemeler bulunmaktadır.

PİSCO ÜRETİMİNDE KULLANILAN ÜZÜM ÇEŞİTLERİ

Pisco üretiminde kullanılan üzüm çeşitleri, Peru ve Şili arasında farklılık gösterir. İki ülkenin Pisco üretiminde kullanılan üzümler tat, aroma ve karakteristik özellikler bakımından farklıdır.

Peru Pisco'su sadece 8 farklı üzüm çeşidinden yapılabilir. Bunlar, Quebranta, Mollar, Negra Criolla, Uvina, Italia, Torontel, Moscatel ve Albilla'dır. Quebranta, Peru Pisco'sunun üretiminde en çok kullanılan üzüm çeşididir ve karakteristik olarak güçlü ve yoğun bir tada sahiptir. Mollar, tatlı ve meyvemsi bir tada sahipken, Negra Criolla da yoğun bir tada sahiptir. Uvina, Italia, Torontel, Moscatel ve Albilla gibi diğer çeşitler de farklı tat ve aroma profillerine sahiptir.

Şili Pisco'su ise, Pedro Jimenez, Moscatel, Torontel ve Muscat of Alexandria gibi farklı üzüm çeşitlerinden yapılabilir. Pedro Jimenez, Şili Pisco'su için en yaygın kullanılan üzüm çeşididir ve tatlı bir tada sahiptir. Moscatel, daha hafif bir tada sahipken, Torontel de Şili Pisco'sunda belirgin bir tat ve aroma sağlar. Muscat of Alexandria ise Şili Pisco'suna özgü bir tat ve aroma profiline sahiptir.

PİSCO ÜRETİMİ ( PERU )

Peru'da Pisco, yasal olarak 1924 yılında tanınmıştır ve ülkede üretim ve tüketim açısından büyük bir önem taşır.

Peru Pisco'su, üzümlerin doğal fermantasyonundan sonra bakır kazanlarda distile edilir. Distilasyon işlemi yalnızca bir kez yapılır ve herhangi bir ekstra madde eklenmez. Bu nedenle Pisco, diğer distile içkilere göre daha hafif bir tada sahiptir. Üretim sürecinde üzümlerin seçimi ve işlenmesi, Pisco'nun kalitesini büyük ölçüde etkiler. En iyi Pisco'lar elde hasat edilen ve yırtılmamış üzümlerle yapılır.

Peru'da üç farklı Pisco çeşidi üretilmektedir: Quebranta, Italia ve Acholado. Quebranta en yaygın çeşittir ve Peru Pisco'sunun %80'ini oluşturur. Bu çeşit tek bir üzüm çeşidi olan Quebranta'dan yapılır.

Italia çeşidi, İtalyan şarap üzümlerinden elde edilir ve daha hafif bir tada sahiptir.

Acholado, Quebranta ve Italia üzüm çeşitlerinin karışımından yapılan bir çeşittir.

POPÜLER PERU PİSCO MARKALARI

1. BarSol

2. Queirolo

3. Portón

4. Ocucaje

5. Tabernero

6. La Caravedo

7. Tacama

8. Cuatro Gallos

9. Campo de Encanto

10. Barsol Selecto Italia

PİSCO ÜRETİMİ ( ŞİLİ )

Üzüm hasadı: Şili'de Pisco üretimi için kullanılan üzüm çeşitleri, genellikle Muscat, Pedro Jimenez ve Torontel'dir. Üzümler, hasat edildikten sonra, elle veya mekanik olarak sıkılır.

Fermentasyon: Sıkılmış üzüm suyu, fermantasyon için paslanmaz çelik veya beton tanklara aktarılır. Bu aşamada, doğal mayalar veya endüstriyel mayalar eklenir ve yaklaşık 10 ila 20 gün boyunca fermantasyona bırakılır. Bu süreçte, şekerler alkol ve karbondioksite dönüşür.

Damıtma: Fermente edilmiş üzüm suyu, alembik adı verilen geleneksel bakır veya paslanmaz çelik bir damıtma kazanında iki kez damıtılır. İlk damıtma, küçük bir miktar yüksek alkol içeren "heads" adı verilen sıvıyı ve düşük alkol içeren "tails" adı verilen sıvıyı üretir. İkinci damıtma, kaliteli Pisco üretmek için kullanılan "heart" adı verilen orta kısımdaki sıvıyı üretir.

Dinlendirme: Damıtılan Pisco, yaklaşık 3 ila 6 ay boyunca paslanmaz çelik tanklarda veya ahşap fıçılarda dinlendirilir. Bu süreçte, Pisco'nun aromaları ve tatları olgunlaşır ve birkaç farklı Pisco çeşidinin karıştırılmasıyla, son ürünün kalitesi ve karakteri belirlenir.

Şişeleme: Dinlendirme sürecinden sonra, Pisco şişelenir ve piyasaya sürülür.

POPÜLER ŞİLİ PİSCO MARKALARI

1. Alto del Carmen

2. Kappa

3. Control C

4. Gobernador

5. Waqar

6. Capel

7. Mistral

8. El Gobernador

9. Paya

10. Tres Erres

---

PİSCO İLE BRENDİ ARASINDAKİ FARK

Pisco ve brendi arasındaki temel fark, üretim süreçlerinde kullanılan üzüm çeşitlerine ve üretim yöntemlerine dayanmaktadır.

Pisco, Peru ve Şili'de üretilen bir alkollü içkidir ve üzümden yapılır. Pisco üretiminde sadece belirli üzüm çeşitleri kullanılır ve bu üzümler tek bir hasattan elde edilen taze üzüm suyundan fermante edilir. Bu fermente edilmiş üzüm suyu ardından iki kez damıtılır ve sonuçta ortaya çıkan ürün direkt olarak şişelenir. Pisco'nun üretim sürecinde kullanılan üzüm çeşitleri, Peru ve Şili'de yasal olarak belirlenmiş ve sınırlıdır.

Brendi ise, genellikle Fransa, İspanya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde üretilen bir alkollü içkidir ve üzümden ya da diğer meyvelerden yapılabilir. Brendi üretiminde kullanılan üzümler, çoğunlukla birkaç hasattan toplanan üzümlerin suyu ile fermente edilir. Bu fermente edilmiş üzüm suyu ardından birkaç kez distile edilir ve farklı meşe fıçılarda olgunlaştırılır. Brendi'nin üretiminde kullanılan üzüm çeşitleri, üreticinin tercihine ve bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak değişebilir.

Kısacası, Pisco ve brendi arasındaki temel fark, üretim sürecinde kullanılan üzüm çeşitleri, distilasyon sayısı ve olgunlaştırma yöntemidir. Pisco, sadece belirli üzüm çeşitleri kullanılarak üretilirken, brendi üreticilerinin üzüm çeşitleri konusunda daha fazla esnekliği vardır. Ayrıca, Pisco'nun üretiminde daha az distilasyon ve olgunlaştırma işlemi kullanılırken, brendi daha uzun bir süre boyunca farklı meşe fıçılarda olgunlaştırılır.